2020-135: Werken met de reclasseringscliënt op afstand

Doelgroep

Deze call is gericht op reclasseringswerkers die werken met reclasseringscliënten op afstand.

Ja, nu hoor ik je weer...

Met de COVID-19 pandemie heeft het online werken een enorme vlucht genomen. Ook voor de reclassering geldt dat de meeste cliënten (uitgezonderd wanneer het vanuit begeleidingsperspectief niet anders kan / hoog risicoprofiel) niet face-to-face worden gezien, maar dat er wordt gewerkt op afstand (o.a. beeldbellen, telefonisch, whatsapp). Het werken op afstand met cliënten is niet geheel nieuw en zal naar verwachting ook na COVID-19 pandemie blijven. Een cruciale vraag is of het mogelijk is een effectieve werkalliantie op te bouwen / onderhouden wanneer cliënt en werker op afstand zijn.

In het afgelopen jaar is binnen de drie reclasseringsorganisaties veel ervaring opgedaan met het werken op afstand. In het huidige onderzoek zijn, -na een literatuurverkenning-, op systematische wijze de ervaringen van zowel reclasseringswerkers als cliënten verzameld en bestudeerd.  Dit werd op drie manieren gedaan, namelijk door middel van enquêtes, focusgroepen en een mini-seminar.

Resultaten

De cliënten waren over het algemeen positief over het contact op afstand, hoewel sommigen aangaven het persoonlijke contact te missen. Het werken op afstand was volgens de meeste reclasseringswerkers flexibel, tijds- en kostenbesparend, vooral geschikt voor cliënten met een milde problematiek en een laag recidiverisico en voor bepaalde fasen van het reclasseringstraject (met name in een latere fase, wanneer er al een werkalliantie is). De algemene ervaring was dat de gesprekken zakelijker zijn, wat zowel voor- als nadelen kan hebben. Zorgen waren er met name rondom het kunnen signaleren van oplopende risico’s, dat het online contact soms wat vrijblijvend is en dat er kans is op verstoring van de werk-privébalans voor de reclasseringswerker. Daarnaast hadden de reclasseringswerkers een duidelijke behoefte aan het vergroten van hun kennis en vaardigheden op het gebied van online werken.

Wat betreft de werkalliantie ervoeren zowel reclasseringswerkers als cliënten het contact en de onderlinge samenwerking op afstand anders dan face to face. Als er eenmaal een basis is gelegd, is het voor de meesten goed mogelijk om verder online te werken, hoewel dit volgens de reclasseringswerkers ook afhankelijk is van het type cliënt, soort delict en risiconiveau. Kansen voor de werkalliantie in werken op afstand bevinden zich volgens de reclasseringswerkers vooral in het onderhouden van een wat meer ‘zakelijk’ contact, waarin de doelen van het toezichtplan centraal staan. In inhoudelijke online begeleidingsgesprekken zijn er mogelijkheden om met behulp van de werkalliantie cliënten te motiveren, ervoor te zorgen dat zij niet uitvallen en dat zij de bijzondere voorwaarden naleven.

Op basis van het onderzoek zijn er een reeks tips voor reclasseringswerkers geformuleerd, bekijk hiervoor de factsheet. 

Uitvoerende partij

Onderzoekers van de Hogeschool Utrecht in samenwerking met onderzoekers van Universiteit Leiden en Universiteit Twente. 

Eindproduct

• Eindproduct Werken op afstand met reclasseringscliënten: nieuwe kansen voor de werkalliantie
• Factsheet
• Animatievideo en Animativideo met Engelse ondertiteling