English2013-4: Sociotherapeutisch milieu
Doelgroep
Afdelingen van (forensisch) psychiatrische klinische instellingen.
Het rapport 'werkzame elementen van sociotherapie'
Een gunstig sociotherapeutisch milieu in een forensische klinische voorziening wordt door hulpverleners vaak genoemd als een voorwaarde voor een succesvolle behandeling. Het gaat hierbij om het creëren van een afdelingscultuur waarin de patiënt optimaal wordt begeleid, behandeld, verpleegd en beveiligd en waarin nieuwe vaardigheden kunnen worden geoefend en nieuwe inzichten kunnen worden omgezet in aangepast gedrag. Er blijft echter weinig kennis over de specifieke werkzame elementen in het vormgeven van deze milieus.
Binnen dit onderzoek is de reeds bestaande kennis ten aanzien van sociotherapeutische milieus gebundeld en op basis hiervan gekomen tot gerichte voorstellen voor vervolgonderzoek hiernaar. De call werd daarbij in twee delen opgedeeld. Het eerste deel bestond uit een inventarisatie van bestaande kennis en best practice van sociotherapie in het forensische veld. Hieruit is een rapport voortgekomen waarin een advies werd gegeven voor vervolgcalls met betrekking tot sociotherapie in de forensische sector. In dit project heeft een projectgroep, in samenspraak met een klankbordgroep, gedurende zes maanden een verkenning gedaan naar de state of the art van sociotherapie, bestaande uit een literatuuronderzoek en het verkennen van de praktijk van forensische sociotherapie. Het tweede deel van het project heeft zich gericht op het onderzoeken van de specifieke werkzame elementen die sociotherapie kenmerken in de klinische forensische setting.
Toepassing en effecten
De twee rapporten van dit project dienen als eerste naslagwerk over de geschiedenis en uitvoering van sociotherapie enerzijds en de verkenning van werkzame elementen van deze methodiek anderzijds. Op basis van deze twee rapporten zijn er verschillende suggesties gedaan voor vervolgcalls binnen KFZ, bijvoorbeeld over het onderzoeken van aanvullende praktijk training/scholing voor sociotherapeuten en over risicomanagement binnen het sociotherapeutisch milieu. Zij wilde door gesprekken met sociotherapeuten en andere professionals in het veld allereerst de werkzame elementen van sociotherapie toetsen en nader concretiseren. Daartoe heeft in oktober 2016 een expertmeeting plaatsgevonden. Naar aanleiding van alle bovenstaande is geïnvesteerd in verdere concretisering van de competenties en kenmerken van sociaal forensisch werkers in het Competentieprofiel forensisch sociaal professional (call 2016-61).
Daarnaast is gestart met het project de Forensische Leerlijn, waarin op verschillende aandachtsgebieden wordt gewerkt aan aanvullende training/scholing voor onder andere sociotherapeuten. Voor meer informatie over de Forensische Leerlijn, kunt u contact opnemen met Ruud van der Horst (rvanderhorst@efp.nl)
Uitvoerende partij
Eerste onderzoek: Frans Fluttert (Van Mesdag Kliniek)
Tweede onderzoek: Petra Schaftenaar (Inforsa)