2021-149: Implementatie toolbox middelengebruik in de forensische zorg
Doelgroep
Organisaties in de klinische forensische zorg die gebruik maken van de toolbox middelengebruik in de forensische zorg.
Implementatie handleiding middelengebruik
In april 2021 is door Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ) decharge verleend aan het ontwikkelde voor call 2017-52. Hier is een praktische vertaalslag gemaakt op de eerder ontwikkelde richtlijn voor problematisch middelengebruik in de forensische zorg. Dit heeft geresulteerd in een toolbox met daarin een handreiking, praktische oefeningen, middeleninformatie, psycho-educatie en een poster. Ook is het Stap-voor-stap boekje geïntegreerd, om de relatie tussen middelengebruik en delictgedrag van de patiënt in beeld te brengen. Na een proces van ontwikkeling en productie van de toolbox is het nu tijd om deze te implementeren bij verschillende organisaties. Een warme overdracht van de toolbox verdiend aandacht, zodat de toolbox uiteindelijk in gebruik kan worden genomen zoals bedoeld is en beschreven in de handreiking. Binnen deze implementatiecall heeft de projectgroep ernaar gestreefd om middels een pre- en implementatiepilot deze warme overdracht te bereiken, door o.a. webinars te organiseren en een training (plus train de trainer) te ontwikkelen, waarin constant met professionals geëvalueerd wordt. Het proces van implementatie is in deze call niet lineair, maar iteratief getest in een pre- en implementatiepilot. De lessons learned en de informatie die tijdens de pilots is opgedaan, zijn op een laagdrempelige en begrijpelijke manier verwerkt, zodat de eindgebruikers kunnen profiteren van de toolbox. Dit heeft geresulteerd in een handleiding bij de oefeningen, een training voor medewerkers en een train-de-trainer.
Resultaten
De Toolbox is wijdverspreid en enthousiast ontvangen door instellingen en professionals. Ook gaan diverse settingen met de Toolbox aan de slag, waardoor het niet alleen inzetbaar lijkt voor de forensisch klinische praktijk, maar ook voor poliklinische forensische settingen. Desondanks wordt de Toolbox niet overal evenveel succesvol geïmplementeerd, mogelijk door belemmeringen zoals het prioriteren van problematisch middelengebruik. Een cruciale succesfactor is de duidelijke ondersteuning van het management en een heldere visie. De Toolbox wordt als gebruiksvriendelijk ervaren en is in verschillende behandelingsfases toepasbaar. Om succesvolle implementatie te waarborgen, is een gedegen implementatieplan met aandacht voor personeelswisselingen en verschillende teambehoeften essentieel.
Uitvoerende partij
Tactus verslavingszorg en de Oostvaarderskliniek (FPC).
Eindproducten
De toolbox is online te downloaden via www.kfz.nl/projecten/call-2017-52 óf fysiek te ontvangen door een mail te sturen naar toolboxKFZ@tactus.nl . Aan de fysieke toolbox zijn kosten verbonden.
De training en het lesplan behorende bij de Toolbox zijn op te vragen bij de auteurs via ToolboxKFZ@tactus.nl of trainingenadvies@tactus.nl.