2023-209: De Diepte In: Een realist evaluation van ademhalingsinterventies in de forensische klinische zorg

Doelgroep

Forensisch psychiatrische patiënten in het algemeen.

Achtergrond en doelstelling

Ademhalingsoefeningen zijn effectieve en laagdrempelige strategieën om stress te verminderen en gerelateerd gedrag zoals agressie te voorkomen. Hoewel ademhalingsoefeningen goed passen bij de behandeling van agressie, blijkt de vorm niet altijd aan te sluiten op de vaardigheden en interesses van forensische patiënten, bijvoorbeeld doordat face-to-face oefeningen als 'zweverig’ worden ervaren of doordat ademhalingsapps lees- en technische vaardigheden vereisen. Er is daarom behoefte aan een andere manier voor het meer ‘engaging’ aanbieden van ademhalingsinterventies, met meer focus op ervaring.

DEEP voldoet aan die behoefte door virtual reality met game-elementen te combineren, waarbij de gebruiker middels biofeedback diafragmatische ademhaling toepast. In DEEP beweegt de speler zich door een ontspannende onderwaterwereld terwijl hij biofeedback krijgt over zijn ademhaling via een buikband. Single-case onderzoeken toonde aan dat DEEP stress en boosheid kan verminderen bij sommige jongeren in het speciaal onderwijs en klinische forensische patiënten.

Alhoewel single-case onderzoek bewijs levert voor effectiviteit, kan het lastig zijn om bevindingen te generaliseren. Daarom is grootschaliger evaluatieonderzoek nodig om bevindingen te repliceren en nieuw ontstane vragen te beantwoorden. Een belangrijke vraag is gericht op het werkingsmechanisme van biofeedback. De biofeedback en interactiviteit maken DEEP uniek, maar ook relatief duur in vergelijking met andere ademhalingsinterventies, waardoor onderzocht moet worden of vergelijkbare interventies zonder buikband even effectief zijn. Een voorbeeld is Flowborne, een VR-toepassing zonder biofeedback waarbij de gebruiker ook door onderwaterwerelden zwemt door mee te ademen met visuele aanwijzingen.

Het doel van dit project is het in kaart brengen in hoeverre er sprake is van verschil in verbetering van zelfgerapporteerde stress, boosheid en welzijn tussen een controlegroep en patiënten die DEEP en Flowborne gebruiken. Ook wordt gezocht naar meer inzicht in voor wie, wanneer en op welke manier VR-ademhalingsinterventies van toegevoegde waarde zijn.

Uitvoerende partij

Dit project wordt uitgevoerd door Transfore in samenwerking met De Woenselse Poort, De Pompestichting, Fivoor en de Universiteit Twente.

Dit betreft een gericht uitgezette call. Lees de procedure voor gerichte calls hier.