2016-47: Ervaringsdeskundigheid in de forensische psychiatrie

Doelgroep

Ervaringsdeskundige cliënten, patiënten en naasten in de klinische en ambulante forensische behandelsetting ter ondersteuning van de behandeling van forensische cliënten. 

Toepassing van ervaringsdeskundigheid in de forensische psychiatrie

Binnen de Forensische GGZ wordt het belang van herstelondersteunende interventies, waaronder de inzet van ervaringsdeskundigheid steeds meer onderkend. Er zijn in Nederland al wat initiatieven bekend over de inzet van ervaringsdeskundigen in het forensische zorgveld, zoals bij de Woenselse Poort en GGZ-NHN.  Een wezenlijk verschil met de reguliere GGZ is dat men binnen de forensische zorg, afgezien van de psychische problematiek, tevens ervaringsdeskundig kan zijn op het gebied van delictpleging, het leven in geslotenheid/met straf en ervaring met justitie en het forensische systeem. De ervaringsdeskundigheid op het gebied van risicomanagement ter voorkoming van delictpleging is daarnaast ook nog een belangrijke onderscheidende factor. 

Toepassing & effect

In dit onderzoek is gekeken naar de effecten van de inzet van ervaringsdeskundigheid binnen de (forensische) GGZ op basis van een (internationale) literatuurstudie en veldonderzoek. Tevens is gezocht naar de toepassingsmogelijkheden en de daarbij behorende do’s en don’ts voor de inzet van ervaringsdeskundigheid in de praktijk van het forensische werkveld, gelet op de opgedane ervaringen vanuit de reguliere GGz. De inzet van ervaringsdeskundigheid bleek onlosmakelijk verbonden te zijn met herstelgerichte zorg, maar een eenduidige visie op herstelgerichte zorg in een forensische behandelsetting bleek niet overal eenvoudig. Het stellen van een positief rolmodel, het aanleren van copingvaardigheden op grond van de eigen ervaring, het leren omgaan met slachtoffer- en daderschap en het bieden van perspectief op een toekomst na detentie zijn zaken waarin de ervaringsdeskundige in de FGGz een meerwaarde heeft. De uitgebreide literatuurreview wijst uit dat er nauwelijks evidentie bestaat voor de veronderstelde effecten van de inzet van ervaringsdeskundigheid, hoewel er meer kwalitatief georiënteerde onderzoeken zijn waarin werd gesproken over mogelijke positieve effecten op het herstelproces van de cliënt.

Uitvoerende partij:

GGzE/Woenselse Poort in samenwerking met Dimence Groep, GGZ Noord-Holland Noord & het IVO.

Eindproduct:

• Eindrapport 
• Handreiking Ervaringsdeskundigheid
• Animatiefilm