Doelgroep
De doelgroep bestaat uit forensische patiënten met ADHD.
Doel
Forensische patiënten met ADHD vormen een bijzondere groep binnen de forensische zorg omdat zij niet alleen gekenmerkt worden door belangrijke risicofactoren voor delictgedrag, zoals gebrekkige impulscontrole, maar ook door cognitieve factoren die de responsiviteit mogelijk verlagen (bijv. gebrekkige concentratie, verhoogde beloningsgevoeligheid). Juist door de specifieke kenmerken die onderdeel zijn van ADHD, laat deze groep forensische patiënten verhoogde niveaus van drop-out tijdens de behandeling zien en ook een verminderde behandelvoortgang. Daarnaast is er onderzoek dat laat zien dat dergelijke problemen mogelijk sterker aanwezig zijn bij forensische patiënten met ADHD die meer delictgedrag rapporteren.
Het is dus van belang om meer inzicht te krijgen in de responsiviteitsfactoren die bijdragen aan behandelcontinuïteit, behandelsucces en het verlagen van recidive van forensische patiënten met ADHD-problematiek. Verrassend genoeg is er maar weinig bekend over de responsiviteitsfactoren binnen deze doelgroep. In het huidige voorstel is daarom het doel de kennis op dit gebied te vergroten door enerzijds te inventariseren en te integreren wat reeds bekend is over responsiviteit in deze doelgroep in de wetenschappelijke literatuur. Anderzijds is het doel bestaande kennis aan te vullen middels een multiple case studie onder forensische patiënten met ADHD-problematiek en hun behandelaars.
In dit onderzoek wordt voornamelijk gericht op responsiviteitsfactoren gerelateerd aan het leervermogen en leerprocessen (o.m. cognitieve capaciteiten, beloningsgevoeligheid), behandelmotivatie en de therapeutische werkalliantie.
De centrale vraagstelling van het onderzoek is: Op welke manier is responsiviteit van forensische patiënten met ADHD gerelateerd aan behandelvoortgang en recidiverisico?
Het beantwoorden van deze vraag biedt een bron van informatie voor een eerste handreiking voor de klinische forensische praktijk.
Uitvoerende partij
Departement Ontwikkelingspsychologie, Tilburg University in samenwerking met Fivoor Ambulant Rotterdam, FPC Gent en FPC Antwerpen.
Toepassing en effect
Samenvattend lieten de studies zien dat kennis van dynamische risicofactoren en responsiviteit belangrijk is om behandeleffectiviteit te vergroten en recidive te verlagen. Behandeling kan inzetten op strategieën die helpen bij het monitoren en reguleren van gedrag en beslissingen. Bovendien kan het betrekken van het sociale netwerk van patiënten in de behandeling mogelijk bijdragen aan een verlaging van het recidiverisico.
Eindproduct
Eindrapportage
Handreiking ADHD