2023-207: Gezamenlijke besluitvorming over vaktherapeutische behandeling in de forensische zorg

Doelgroep

Professionals in de forensische zorg

Achtergrond en doelstelling

Vaktherapie wordt vaak ingezet voor de behandeling van psychiatrische problematiek van forensische patiënten. Psychiatrische problematiek is veelvoorkomend in deze patiëntengroep (NSCR, 2021). Psychomotorische therapie, muziek-, drama- dans- en beeldende therapie worden gerekend tot de vaktherapie. Vaktherapie biedt een ervaringsgerichte behandeling middels systematische inzet van kunstvormen en -technieken, beweging en lichaamsbeleving. De problematiek van de patiënt wordt zichtbaar in het handelen en het vaktherapeutisch product dat hij/zij vervaardigt (bijv. de muziek, het spel of het beeldend werkstuk). Vervolgens wordt in de behandeling gewerkt aan het doorbreken van beperkende patronen in denken en voelen die het risico op het plegen van een delict vergroten. Verwijzers zetten de verschillende vormen van vaktherapie echter vaak weinig doelgericht in. De keuze voor een specifieke vorm van vaktherapie is afhankelijk van de voorkeuren en de percepties van de verwijzer. Dit kwam naar voren in een eerder door KFZ gefinancierd onderzoek dat werd uitgevoerd door het lectoraat KenVak. Een betere benadering is om een praktisch bruikbare vaktherapeutische keuzehulp te ontwikkelen. Deze vaktherapeutische keuzehulp biedt ondersteuning aan verwijzers en patiënten om in een gesprek samen de afweging te maken welke vaktherapie het beste past ('shared decision-making'). Centraal in de vaktherapeutische keuzehulp staan de, door eerdere patiënten, ervaren effecten van de verschillende vormen van vaktherapie ('perceived effects’). Deze ervaringen kunnen de patiënt, die nog moet kiezen, ondersteunen in zijn/haar keuze. Tevens kan de affiniteit van de patiënt met de vormen van vaktherapie en de therapeutische houding van de vaktherapeut inzichtelijk worden gemaakt ('affinity') en de koppeling van ervaren effecten en affiniteit met de behandeldoelen ('therapeutic targets'). In de forensische praktijk blijkt veel behoefte te bestaan aan een dergelijke praktische vaktherapeutische keuzehulp om het gesprek in gang te zetten. Het doel van dit project is om een praktisch inzetbare vaktherapeutische keuzehulp te ontwikkelen.

Uitvoerende partij

Hogeschool Arnhem Nijmegen in samenwerking met Pompestichting (Pro Persona), de Woenselse Poort (GGzE) en de LVR-Klinik Bedburg-Hau in Duitsland.