Handreiking kracht- en herstelgericht werken in de forensische zorg
Doelgroep
Forensische zorgprofessionals werkzaam in de klinische, ambulante en PPC - setting
Kracht- en herstelgericht werken
Kracht- en herstelgericht werken is een belangrijke werkwijze in de forensische zorg. De basis van krachtgericht werken is dat mensen ook bij tegenspoed en bij beperkingen in hun functioneren de mogelijkheid hebben om te herstellen, te veranderen en hun leven weer op te pakken. In het Kwaliteitskader Forensische Zorg (KKFZ) wordt herstel beschreven als ‘Het vermogen zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven’ (Huber, 2011). Tegelijk is de forensische zorg gericht op het reduceren van recidiverisico. De focus op hoop en krachten enerzijds en op risico's en beperkingen anderzijds, kan worden ervaren als een spagaat (De Wit & Van der Helm, 2021). Voor het werken met deze cliënten is forensische scherpte van belang, dat wil zeggen de vaardigheid om risico’s op grens- en/of kaderoverschrijdend gedrag te signaleren (Clercx et al., 2021). Dat is soms lastig te verenigen met de aandacht voor hoop, krachten en regie in krachtgerichte begeleiding die vooral uitgaat van wat mensen kunnen.
Professionals in met name klinische en ambulante forensische settingen geven aan concrete handvatten te missen over kracht- en herstelgericht werken in de forensische zorg. Het vraagt van professionals dat zij zich een bepaalde basishouding, vaardigheden en inzichten eigen maken. Middels een veldverkenning met literatuuronderzoek en kwalitatieve interviews bij verschillende forensische ambulante en klinische behandelsettingen en penitentiair psychiatrische centra (PPC’s) willen we inzicht krijgen in hoe professionals kracht- en herstelgericht werken, hoe zij omgaan met botsingen tussen kracht- en herstelgericht werken en risicogericht werken, en wat hierin door cliënten en professionals als goede praktijken wordt ervaren. Op basis van de resultaten van deze veldverkenning ontwikkelen we samen met cliënten en professionals een handreiking met tips en adviezen voor kracht- en herstelgericht werken in de forensische zorg.
Resultaten
Aan de hand van literatuuronderzoek en interviews met zowel professionals als patiënten/cliënten is een handreiking voor herstel- en krachtgericht werken ontwikkeld. De handreiking helpt om herstel- en krachtgericht werken verder te versterken in de dagelijkse praktijk en biedt praktische handvatten op meerder niveaus: voor het individu, het team en de organisatie. Naast de handreiking is ook een kaartenset ontwikkeld, die helpt om het gesprek over herstel- en krachtgericht werken op gang te brengen en de belangrijkste uitgangspunten zichtbaar te maken in de dagelijkse praktijk.
Uitvoerende partij
Hogeschool Utrecht in samenwerking met de Van der Hoeven Kliniek en het Penitentiair Psychiatrisch Centrum Vught