Terug naar overzicht

2023-205: Forensische scherpte – De jas die iedereen past?!

Doelgroep

Professionals in de forensische zorg.

Achtergrond en doelstelling

De forensische ggz vormt een unieke werkomgeving door de complexiteit van problematiek waar patiënten mee kampen (Jankovic et al., 2021), de duale rol van professionals (O’Dowd et al., 2022) en door de doelstellingen onderliggend aan de verleende zorg (Andrews & Bonta, 2017). Werken binnen deze sector vereist een unieke specialisatie: forensische scherpte. Dit is een kerncompetentie van forensische professionals, die nodig is om balans te vinden en behouden tussen zorg en veiligheid, en om risico’s te kunnen inschatten en verminderen (Clercx, 2023). Het belang van forensische scherpte wordt zowel benadrukt binnen de wetenschap (Clercx, 2023) als in beleidsstukken (Andersson Elffers Felix, 2018; Significant Synergy, 2021). Forensische scherpte, of een gebrek daaraan, wordt ook regelmatig aangemerkt als (mede) oorzaak van incidenten (o.a. Inspectie Justitie en Veiligheid, 2018; 2019; Onderzoeksraad voor de Veiligheid, 2019). Recent nog, in het rapport over onttrekkingen bij de Pompestichting werd forensische scherpte aangehaald als thema in de oorzaken en hadden de aanbevelingen ook betrekking op forensische scherpte (Inspectie Justitie en Veiligheid, 2023).

Hoewel langzaam steeds meer kennis beschikbaar komt over forensische scherpte en uit welke elementen dit bestaat (Clercx, 2023), worstelen veel instellingen met praktische invulling van dit begrip. Wat hebben professionals nodig en wat moeten zij kunnen om forensisch scherp te zijn? En hoe kunnen instellingen hun medewerkers daarin ondersteunen? Daarnaast is eerder onderzoek vooral gebaseerd op de klinische forensische setting (Clercx, 2023), maar is forensische scherpte ook in andere deelsectoren enorm relevant. Echter, tot op heden is niet bekend of, en zo ja welke, verschillen er bestaan in de benodigde forensische scherpte per setting. Hoewel kan worden aangenomen dat het recent ontwikkelde model van forensische scherpte (Clercx, Peters-Scheffer et al., 2023) een sector brede toepassing kent, is het concretiseren en specificeren van wat forensische scherpte binnen verschillende deelsectoren
betekent van praktische relevantie voor het veld.

De doelstelling van dit project is hoofdzakelijk om het construct 'forensische scherpte' handzamer en concreter te maken voor zowel individuele professionals, als voor instellingen.

Uitvoerende partij

De Rooyse Wissel in samenwerking met De Forensische Zorgspecialisten, Hogeschool Utrecht, Universiteit Maastricht, Fivoor, De Pompestichting, De Oostvaarderskliniek, PI Vught en CTP Veldzicht.